Το πρωί της Τετάρτης 9 Ιούνη, πραγματοποιήσαμε παρέμβαση αντιπληροφόρησης στην υπαίθρια αποθήκη του λιμανιού της πόλης, όπου το τελευταίο διάστημα έχει καταφθάσει ένας μεγάλος όγκος υλικών εγκατάστασης ανεμογεννητριών από τον κινέζικο υπερκολοσσό στις ΑΠΕ, Goldwind. Η κίνηση μας είναι ένα ακόμα μήνυμα αλληλεγγύης στις τοπικές αντιστάσεις που υψώνονται ενάντια στα επενδυτικά σχέδια των αφεντικών. Από τα Άγραφα, όπου τις προηγούμενες μέρες οι κάτοικοι και το κίνημα αλληλεγγύης δέχθηκαν ακόμη μια επίθεση από τις δυνάμεις καταστολής που φρουρούσαν τα εργοτάξια των ΑΠΕ μέχρι το Νυμφαίο της Φλώρινας όπου νέες εστίες αντίστασης ορθώνονται ενάντια στη λεηλασία του φυσικού κόσμου, ενώνουμε τις δυνάμεις μας. Δεν υπερασπιζόμαστε τη φύση, είμαστε η ίδια η φύση που αμύνεται ενάντια στα ανθρωποκεντρικά σχέδια της καπιταλιστικής κυριαρχίας.
Όπου ακούς ενεργειακή ανάπτυξη, μυρίζει θάνατο…
Τα τελευταία χρόνια το ζήτημα της ενεργειακής ρύθμισης και ισχυροποίησης του ελλαδικού χώρου μονοπωλεί στην ατζέντα των πολιτικών και επιχειρηματικών κύκλων. Και αυτό γιατί αποτελεί μια τεράστια επενδυτική πηγή κέρδους για την οικονομική ελίτ και τα διεθνή επιχειρηματικά λόμπι. Με απλά λόγια, εδώ και χρόνια η παραγωγή και διαχείριση της ενέργειας αποτελεί τη μπίζνα του μέλλοντος. Αρκεί κανείς να υπολογίσει πως όλες οι διακρατικές εντάσεις της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας και οι συνακολουθες πολεμικές επεμβάσεις πραγματοποιήθηκαν για την κατάληψη των ενεργειακών κοιτασμάτων και τον έλεγχο των αγορών.
Ο ελλαδικός χώρος βρίσκεται σε γεωστρατηγικό σημείο υψίστης σημασίας για την ενεργειακή κίνηση και αυτό αποτελεί ίσως τον κυριότερο (αν όχι αποκλειστικό) παράγοντα διαρκούς έντασης των διακρατικών συγκρούσεων για τον έλεγχο των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών (ΑΟΖ). Μέσα σε αυτή τη συνθήκη δημιουργούνται ενεργειακές συμμαχίες (με χαρακτηριστική την συμμαχία Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ και Αιγύπτου απέναντι στην Τουρκία) για τη διευκόλυνση επιβολής των οικονομικών συμφερόντων στη μεσόγειο. Εκτίμησή μας είναι πως σε λίγα χρόνια η Ε.Ε. θα αποτελεί ενεργειακή και όχι οικονομική συμμαχία καθώς η στρατηγική της θέση και η διαχείριση των πολεμικών συγκρούσεων (όπως πχ η εμφυλιοπολεμική συνθήκη της Ουκρανίας) ανάγει ως ύψιστη προτεραιότητα την ενεργειακή της ενδυνάμωση.
Στον ελλαδικό χώρο αυτό εκφράστηκε πλήρως με την ψήφιση του 4ου μνημονίου και την κατοχύρωση της απορρύθμισης-απελευθέρωσης των αγορών, μια στρατηγική που βρίσκει τα πρώτα της βήματα το 1985 έπι Θάτσερ με τη ριζική μείωση του κρατικού παρεμβατισμού, τη διάλυση των φορέων κοινής οφέλειας, την προώθηση της επιχειρηματικότητας και τις ιδιωτικοποιήσεις. Η στυγνή έκφραση αυτής της συνθήκης στο σήμερα είναι πως η ενέργεια που παράγεται στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή δεν ανήκει στοελληνικό κράτος αλλά σε ξένους εταίρους την ίδια στιγμή που εισάγει-αγοράζει ενέργεια απο το εξωτερικό σε πολλαπλάσια τιμή (πχ πυρηνική ενέργεια απο τη Βουλγαρία). Επίσης το ελληνικό κράτος αυτή τη στιγμή δεν έχει καμία δικαιοδοσία στη διαχείριση της ενέργειας καθώς υπάρχουν ανεξάρτητοι φορείς (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας) που ελέγχονται κατευθείαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Μέσα σε αυτή τη συνθήκη ξεπήδησε η πρακτική εφαρμογή της πράσινης ανάπτυξης, μιας στρατηγικής που λεηλατεί τον φυσικό κόσμο και υποβαθμιζει διαρκώς την ποιότητα της ζωής όλων μας, κάτω από το πέπλο του καπιταλιστικού περιβαλλοντισμού. Μέσα από νόμους της 4ετίας 2006-2010 οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) καθορίστηκαν ως επένδυση ύψιστης εθνικής σημασίας (αρκεί να υπολογίσουμε πως ήδη απο το 2016 η Ελλάδα είχε φτάσει τους επενδυτικούς στόχους που όριζαν φορείς όπως η WindEurope για το 2021). Στον ελλαδικό χώρο αυτή τη στιγμή οι ΑΠΕ εμφανίζονται κυρίως μέσα από τα αιολικά πάρκα (και ότι συνεπάγεται πίσω από αυτά) και τους φωτοβολταϊκούς σταθμούς, πηγές ενέργειας που λανσάρονται πως συμβαδίζουν και ενισχύουν τον σεβασμό και τη προστασία του φυσικού κόσμου.
Τί είναι όμως πραγματικά τα αιολικά πάρκα;
Για να εναντιωθούμε στα αιολικά πάρκα που παρουσιάζονται ως η απόλυτη επένδυση για την κάλυψη των ενεργειακών μας αναγκών πρέπει πρώτα να αποδομήσουμε τη φύση και την προέλευσή τους. Τα αιολικά πάρκα σε καμία περίπτωση δεν παράγουν ενέργεια όπως περίτρανα διαλαλείται. Η ακριβής λειτουργική τους φύση αναφέρει πως τα αιολικά πάρκα εγχέουν στοχαστικά ρεύμα, κοινώς απορροφούν ρεύμα όταν και όποτε φυσήξει και για όσο κρατήσουν οι ριπές του ανέμου. Αυτό σε καμία περίπτωση δε μπορεί να ανταποκριθεί στις βασικές (πόσο μάλλον σύγχρονες ανάγκες) των κοινωνιών. Τα αιολικά πάρκα δεν αποθηκεύουν, ούτε μεταφέρουν την ενέργεια που εγχέουν κοινώς αν δεν καταναλωθεί την ώρα που απορροφάται, το ρεύμα χάνεται.
Άραγε αν δεν υπήρχε η ηλεκτροδότηση από την καύση λιγνίτη (ΔΕΗ) πως θα λειτουργούσαν τα αιολικά πάρκα που δεν παράγουν ενέργεια; Και εδώ ανοίγει μια νέα κουβέντα για το τί σημαίνει κατασκευή αιολικών πάρκων. Η ασφαλής ηλεκτροδότηση των αιολικών πάρκων απαιτεί καύση κάποιας θερμικής μονάδας (με τις πιο φθηνές οπως κάρβουνο, λιγνίτης, λιθάνθρακας και πυρηνική ενέργεια να μη μπορουν να ανταπεξέλθουν στις τυχαίες αυξομειώσεις ισχύος) με μόνη αυτη του φυσικού αερίου-και εδώ έρχεται η στρατηγική σημασία και η σύνδεση έργων όπως ο Διανδριατικός Αγωγός (TAP). Ακόμα και με οικονομικούς όρους μιλάμε για μια ασύμφορη επένδυση καθώς το ισοζύγιο κόστους κατασκευής-κατανάλωσης είναι δυσανάλογο με τα εργοστασιακά στοιχεία αποδοτικότητας των αιολικών πάρκων (σύμφωνα με στοιχεία του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας-ΑΔΜΗΕ η αποδοτικότητα αγγίζει το 10% της κατανάλωσης άρα δε μιλάμε καν για απόσβεση πόσο μάλλον κέρδος).
Τραγικά προκλητικό όμως είναι και το γεγονός κατά το οποίο ενώ όλο και μεγαλύτερο ποσοστό της κοινωνίας βρίσκεται σε συνθήκη εντεινόμενης ενεργειακής φτωχοποίησης (δλδ αδυναμίας ανταπόκρισης στις βασικές ενεργειακές ανάγκες) λόγω υπερτίμησης της ενέργειας από το καθεστώς ιδιωτικοποίησης, όλοι μας είμαστε αναγκασμένοι υποχρεωτικά να επιχορηγούμε μέσω του ΕΤΜΕΑΡ (Ειδικό Τέλος Μείωσης Αερίων Ρύπων) στο λογαριασμό της ΔΕΗ τα συμφέροντα επιχειρηματιών όπως ο Μπόμπολας, ο Κοπελούζος, ο Μυτιληναίος, ο Λάτσης και όσοι αναλαμβάνουν εγκαταστάσεις αιολικών σταθμών.
Περιβαλλοντικές επιπτώσεις της κατασκευής αιολικών πάρκων
Η εγκατάσταση αιολικών πάρκων δίνει την εντύπωση πως μιλάμε για τοποθέτηση κάποιων ανεμόμυλων. Η εγκληματική αλήθεια απέχει κατά πολύ. Η κατασκευή αιολικών πάρκων σημαίνει και την ολοκληρωτική αποψίλωση δασικών εκτάσεων, τον αποχαρακτηρισμό ολόκληρων περιοχών πολλές φορές προστατευόμενων, την πλήρη απορρύθμιση και καταστροφή της βιοποικιλότητας περιοχών και την δολοφονία εκατοντάδων μη ανθρώπινων ζώων. Ένα από τα πιο σκοτεινά σημεία που μένουν στην αφάνεια και την άγνοια των τοπικών κοινωνιών είναι πως για την ισορρόπηση της στοχαστικής λειτουργίας των αιολικών πάρκων είναι νομοτελειακά επιβεβλημένη και η κατασκευή αντίστοιχων υδροηλεκτρικών σταθμών. Αυτό σημαίνει απαλλοτρίωση και καταστροφή και του υδροφόρου ορίζοντα των περιοχών που πλήττονται από την κατασκευή αιολικών σταθμών. Κατασκευή αιολικών πάρκων σημαίνει ακόμα επέκταση του αστικού οδικού δικτύου μέσα στα βουνά για την μεταφορά, κατασκευή και λειτουργία των σταθμών, καλωδιακή σύνδεση με το υπόλοιπο αστικό δίκτυο(νέοι πυλώνες και υποθαλάσσια δίκτυα με καλώδια υψηλής τάσης) και τοποθέτηση τεράστιων ανεμογεννητριών ύψους 110 μέτρων πολλές φορές αναλογικά μεγαλύτερο απο το υψόμετρο νησιωτικών εκτάσεων.
Όσον αφορά την καταστροφή του φυσικού κόσμου και τα εγκλήματα απέναντι στην ανθρώπινη και μη ζωή, τα παραδείγματα είναι αμέτρητα, όσες και οι ανεμογεννήτριες στον ελλαδικό χώρο πλέον. Στην Κοιλάδα Φιλιούρη Ροδόπης 93 ανεμογγενήτριες έχουν σχηματίσει ένα τεχνητό φράγμα που αναστέλλει την πτήση των προστατευόμενων και απειλούμενων ειδών ορνιθοπανίδας της Θράκης. Στο Καστρί Καρύστου, φτερό ανεμογεννήτριας έσπασε και παρολίγο να τραυματίσει διερχόμενους οδηγούς. Στα παραπάνω προστίθενται ο κίνδυνος των πυρκαγιών από σπινθήρες, αναφλέξεις, αστοχίες υλικών που μπορούν να καταστρέψουν ολοσχερώς περιοχές (όπως η πυρκαγιά που προκλήθηκε από ανάφλεξη ανεμογεννήτριας σε αιολικό πάρκο της ΔΕΗ Ανανεώσιμες στη Χιο και κατέστρεψε χιλιάδες στρέμματα του νησιού), οι κατολισθήσεις εξαιτίας των μεγάλων τσιμεντένιων βάσεων, η μόλυνση των υπόγειων υδάτων και των ρεμάτων με τοξικές ουσίες, η ρύπανση της ατμόσφαιρας, η καταστροφή της μοναδικής χλωρίδας και πανίδας με πάρα πολλά είδη φυτών και προστατευόμενων ειδών πτηνών (ακόμα και ο εκκωφαντικός θόρυβος περιστροφής επηρεάζει την ισορροπία) και οι σοβαρές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία από τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία. Ακόμα και όταν τα αιολικά πάρκα ολοκληρώσουν τον χρηστικό τους κύκλο (εργοστασιακά 20 χρόνια αλλά στην πραγματικότητα δεν κρατάν πάνω από 10 γιατί η Ελλάδα προμηθεύεται μεταχειρισμένο ή stock εξοπλισμό από τη Γερμανία) τα βουνά θα μοιάζουν με απέραντα νεκροταφεία παλαιοσιδηρικών, φορτωμένα με χιλιάδες τόνους μπετόν και χιλιάδες μέτρα υπόγειων και υπέργειων καλωδιώσεων.
Και επειδή οι εικόνες είναι αρκετά πιο παραστατικές από τη θεωρεία αρκεί να φανταστούμε τα παρθένα εδάφη της Σαμοθράκης απαλλοτριωμένα από βιομηχανίες και τις βάθρες στεγνές από την υδρόλυση, τα βουνά του Βερμίου και της Καρύστου αποψιλωμένα,την Κρήτη κατεστραμμένη και τη θέση όλων των δασικών εκτάσεων να παίρνουν ατελείωτα εργοτάξια και τσιμεντένιοι τύμβοι. Αλλά και έξω από τον ελλαδικό χώρο τα παραδείγματα δεν είναι λίγα. Στην Καλιφόρνια που πρωτοστάτησε στην εγκατάσταση αιολικών πάρκων με χιλιάδες γιγαντιαίες ανεμογεννητριες, τα εδάφη πλέον θυμίζουν κρανίου τόπο από τα σκουριασμένα βιομηχανικά τέρατα που κατακλύζουν τα αποψιλωμένα εδάφη. Για όλα αυτά οι κάτοικοι περιοχών που βρίσκονται στο στόχαστρο της πράσινης ανάπτυξης οργανώνονται σε κοινότητες αγώνα και εναντιώνονται έμπρακτα στην εγκατάσταση αιολικών σταθμών. Στην Κρήτη, τη Νάξο, τη Σαμοθράκη, το Βέρμιο, την Κάρυστο αλλά και πρόσφατα στα δυναμικά μέωπα των Αγράφων και του Νυμφαίου, πρωτοβουλίες αγώνα μπλοκάρουν με τις μικρές και μεγάλες δυνάμεις του κοινωνικού και ταξικού αγώνα τα σχέδια ντόπιων επιχειρηματιών αλλά και διεθνών επιχειρηματικών ομίλων που εγκαθίστανται στον ελλαδικό χώρο μέσω θυγατρικών επενδύσεων όπως η ιταλική Enel και η γαλλική Total.
Το ενεργειακό ζήτημα είναι αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο διακρατικό διακύβευμα και οι προεκτάσεις που έχει στην πολιτικοστρατιωτική σκακιέρα ανυπέρβλητα σκοτεινές. Δεν είναι τυχαίο πως η Κρήτη και η Θράκη βρίσκονται στο επίκεντρο της απόπειρας πλήρους αυτονόμησης ως ενεργειακοί κόμβοι (η Κρήτη είναι ήδη ενεργειακά αυτόνομη, ενώ σε λίγο θα έχει και τη δυνατότητα να μεταπωλεί ενέργεια). Καθόλου τυχαία τα εδάφη αυτά αποτελούν και στρατηγικά σημεία στρατιωτικής ισχυροποίησης. Νέες νατοϊκές βάσεις σε Κρήτη (μαζί με την ενίσχυση της Σούδας, την ήδη υπάρχουσα ισραηλινή βάση και την κατασκευή του νέου αερολιμένα) και Αλεξανδρούπολη και αναβάθμιση των ήδη υπάρχουσων σε όλο τον ελλαδικό χώρο έρχονται να καταστήσουν σαφές πως η πολεμική προετοιμασία δεν συμβαδίζει απλά αλλά έρχεται να επιβάλλει την απαλλοτρίωση των ενεργειακών υποδομών.
Η λύση που οφείλουμε να δώσουμε όλοι εμείς οι εκμεταλλευόμενοι δεν κρύβεται στην υπερπαραγωγή ενέργειας αλλά στη μείωση των ενεργειακών μας αναγκών. Βλέποντας τις ζωές μας στο σήμερα μπορούμε όλοι μας να καταλάβουμε πως ένα μεγάλο ποσοστό της ενέργειας που σπαταλούμε καθημερινά δεν ανταποκρίνεται σε βασικές βιολογικές μας ανάγκες αλλα σε ένα επίπλαστο κατασκεύασμα καταναλωτικού οργίου που δημιουργεί ο ίδιος ο καπιταλισμός. Αναλαμβάνοντας λοιπόν και το δικό μας μερίδιο ευθύνης στο ενεργειακό τέλμα που τείνουμε να αντιμετωπίσουμε, οξύνουμε τον πόλεμο απέναντι στον ίδιο τον καπιταλισμό. Ενισχύοντας τις κοινότητες αγώνα ενάντια στην κατασκευή των αιολικών πάρκων αλλά και κάθε άλλης κοινότητας αγώνα ενάντια στην κρατική και καπιταλιστική ανάπτυξη και λεηλασία της φύσης (εξορύξεις, ΧΥΤΑ, ενεργειακοί αγωγοί κ.α.) εντείνουμε τον κοινωνικό και ταξικό πόλεμο ενάντια στα συμφέροντα της αστικής τάξης. Ενάντια στη λεηλασία και εκμετάλλευση του φυσικού κόσμου. Ενάντια στην πολεμική προετοιμασία του ελληνικού και κάθε άλλου κράτους.
Νίκη στις τοπικές ανιστάσεις ενάντια στην κατασκευή αιολικών σταθμών
Ενάντια στην ενεργειακή αναβάθμιση που σημαίνει την καταστροφή του φυσικού κόσμου