Για πάνω απο 10 χρόνια η Λευκίμμη Κέρκυρας επιδιώκεται να μετατραπεί σε έναν τεράστιο σκουπιδότοπο. Ήδη από το 2007 και κάτω από τις πιέσεις ευρωπαϊκών επιτροπών υπό την απειλή χρηματικών κυρώσεων για τη διαχείριση των λημμάτων, η κυβέρνηση Καραμανλή προχώρησε στο σχέδιο δημιουργίας Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμάτων, καταπατώντας ακόμα και τα στοιχειώδη μέτρα για την ασφάλεια των κατοίκων.
Τι είναι όμως ο ΧΥΤΑ;
Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) είναι ένας χώρος ειδικά διαμορφωμένος στον οποίο γίνεται η ταφή των απορριμμάτων των πόλεων. Η διαμόρφωση του ΧΥΤΑ προβλέπεται να γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε τοξικά, οργανικά και άλλα απόβλητα από το χώρο απόθεσης να μη διαφεύγουν στο γύρω περιβάλλον ή στον υδροφόρο ορίζοντα τυχόν κατοικημένων περιοχών που βρίσκονται σε μικρή απόσταση, κάτι το οποίο απέχει κατά πολύ από την πραγματικότητα των ΧΥΤΑ στον ελλαδικό χώρο.
Όσον αφορά τη νομοθεσία η απόθεση των απορριμμάτων μπορεί να διαρκέσει το πολύ 30 έτη. Έπειτα από την παρέλευση αυτού του χρονικού διαστήματος, προβλέπεται το κλείσιμο των χώρων απόθεσης και στα έτη που ακολουθούν γίνονται τα κατάλληλα έργα “επαναφοράς” του περιβάλλοντος στην αρχική του μορφή, με το θάψιμο των σκουπιδιών και τη στεγανοποίηση του χώρου με γεωμεμβράνες, ώστε να αποφευχθεί η μόλυνση της περιοχής. Τα έργα αυτά μπορεί να διαρκέσουν έως και 20 χρόνια.
Τέλος οι περιοχές που θα μετατραπούν σε ΧΥΤΑ οφείλουν να τηρούν κάποιες προυποθέσεις. Βάσει νομοθεσίας ΧΥΤΑ δέν μπορούν να απέχουν λιγότερο από 1500m από μια κατοικημένη περιοχή για λόγους υγειονομικής ασφάλειας των κατοίκων, δε μπορούν να κατασκευαστούν σε περιοχή που χαρακτηρίζεται απο ιστορικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρον, δε μπορούν να κατασκευαστούν κοντά σε περιοχές με υδροφόρο ορίζοντα λόγω της μεγάλης επικινδυνότητας για μόλυνση των υδάτων από τα λήμματα.
Στην περίπτωση της Λευκίμμης, τίποτα δεν αποτελεί προυπόθεση και τίποτα δεν είναι δεδομένο. Μάλλον σχεδόν τίποτα αν εξεραίσουμε τη δίψα της τοπικής αυτοδιοίκησης και των εργολάβων για περισσότερα κέρδη. Ο ΧΥΤΑ ερχεται να κατασκευαστεί σε απόσταση 500m (1/3 από την ελάχιστη που ορίζει η νομοθεσία τους) από την πρώτη κατοικία, πάνω σε αρχαιολογικό χώρο καθώς κατά τις πρώτες εργασίες ήρθαν στο φως αρχαία ευρήματα ιστορικού ενδιαφέροντος, ενώ όσον αφορά τις προυποθέσεις για τις οχλούσες περιοχές, ο ΧΥΤΑ κατασκευάζεται σε απόσταση αναπνοής τόσο από το λιμάνι όσο και από τον βιολογικό καθαρισμό του νησιού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το γεγονός πως κατά τη διάρκεια των εργασιών, η σκαπάνη χτύπησε πόσιμο νερό μετατρέποντας όλο το έργο σε λίμνη.
Στον τόπο που τα πάντα πουλιούνται και αγοράζονται, ο αγώνας δεν είναι μόνο επιλογή αλλά και αναγκαιότητα
Απέναντι στην εγκληματική φύση αυτού του έργου που στο όνομα της καθαριότητας, υπόσχεται τον αργό θάνατο, οι κάτοικοι πήραν την κατάσταση στα χέρια τους, αποδεικνύοντας πως ο κόσμος δεν αλλάζει με προσευχές. Αυτοοργανώθηκαν μέσα από οριζόντιες και ακυδεμόνευτες διαδικασίες δίνοντας πραγματικές μάχες για να καταργήσουν στην πράξη τα καπιταλιστικά σχέδια. Μέσα απο λαϊκές συνελεύσεις, συγκεντρώσεις, εκδηλώσεις, διαδηλώσεις, αποκλεισμούς των μηχανημάτων και του εργοταξίου, συγκρούσεις με τις δυνάμεις καταστολής και σαμποτάζ στις κατασκευαστικές υποδομές ανέπτυξαν ένα πολύμορφο αγώνα που μπορεί να ξεκινάει από την υπεράσπιση του αυτονόητου δικαιώματος να επιλέγεις εσύ τους ποιοτικούς όρους ζωής σου, ελοχεύει όμως και την πιθανότητα συνολικής αμφισβήτησης της νομοτέλειας που επιχειρεί να επιβάλλει στις ζωές των καταπιεσμένων το κράτος και το κεφάλαιο ως θεμελιακοί πυλώνες της κοινωνικής οργάνωσης. Και αυτό το αποδεικνύει και το κατασταλτικό κόστος που επωμίζονται οι αγωνιζόμενοι κάτοικοι της Λευκίμμης. Χημικά και πλαστικές σφαίρες στις πορείες, κανονικοποίηση του κοινωνικού ελέγχου ακόμα και στην πρόσβαση σε ιδιόκτητες εκτάσεις, ξυλοδαρμοί, βασανισμοί και τραυματισμοί κατοίκων (πρόσφατο παράδειγμα ο ακρωτηριασμός του καρπού διαδηλωτή κατά τη διάρκεια διαμαρτυρίας έξω από τις εγκαταστάσεις), συλλήψεις και ποινικές καταδίκες, ενώ αποκορύφωμα του κόστους του αγώνα είναι ο θάνατος της αγωνίστριας Μαρίας Κουλούρη από τροχαίο που προξένησαν οι μπάτσοι (στις 2 Ιούνη του 2008, κατά τη διάρκεια κατασταλτικής επίθεσης μπάτσοι επιτίθενται χτυπώντας νεαρό διερχόμενο μοτοσυκλετιστή, που χάνει τον έλεγχο του οχήματός του και τραυματίζει θανάσιμα τη Μ. Κ.). Όμως όπως είπε και ένας αγωνιστής του νησιού …προκειμένου να πεθάνουμε από καρκίνο, είμαστε αποφασισμένοι να αφήσουμε τα κόκκαλά μας.
11 χρόνια μετά το πρώτο κύμα κινητοποιήσεων που ανέστειλε το καταστροφικό αυτό εργο, το καπιταλιστικό πείσμα και η αδυσώπητη δίψα για κερδη έρχεται να θέσει εκ νέου το διακύβευμα πραγματοποίησης του ΧΥΤΑ. Με μπροστάρη το αρχιλαμόγιο Νικολούζο (δήμαρχος Κέρκυρας) που εφαρμόζει τις εντολές του υπουργείου περιβάλλοντος, αιφνιδιαστικά μέσα σε μια νύχτα ο ΧΥΤΑ μετονομάζεται σε Χώρο Υγειονομικής Ταφής Υπολειμάτων (ΧΥΤΥ) και μεταφέρονται τα πρώτα δέματα σκουπιδιών απο το Τεμπλόνι, στη Μεσοράχια Λευκίμμης, χωρίς να πραγματοποιηθεί κανένα νέο έργο στις υποδομές. Την ίδια στιγμή ακόμα και ο αστικός ιστός της Κέρκυρας μετατρέπεται σε έναν απέραντο σκουπιδότοπο, καθώς μέρα με τη μέρα συσσωρεύεται ένα μεγάλο πλεόνασμα σκουπιδιών στους κάδους της πόλης, που δε μπορεί ούτε και με αυτούς τους εγκληματικούς όρους που έχουν τεθεί σε εφαρμογή να συλλεχτεί. Το όραμα της δημιουργίας μιας γιγαντιαίας χωματερής, απο τον κορεσμένο ΧΥΤΑ στο Τεμπλόνι μέχρι το νότο του νησιού που είναι η Μεσοράχια, έχει τεθεί σε εφαρμογή.
Ακόμα και να δεχθούμε πως η ύπαρξη ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ είναι αδιέξοδη λύση, είναι αδύνατο εως αδιανόητο κατά τα κυρίαρχα καπιταλιστικά πρότυπα λειτουργίας, πως μπορεί να χρησιμοποιηθεί και να λειτουργήσει με βάση την ακριβή τήρηση της νομοθεσίας και το πρωτόκολλο κανόνων ασφάλειας. Τα παραδείγματα μιλούν από μόνα τους. Το Τεμπλόνι ήδη έχει υποστεί ολοκληρωτική περιβαντολογική καταστροφή, στο μέτρο που και οι ίδιες οι αρχές του νησιού κρίνουν ακατάλληλο το νερό του δικτύου ύδρευσης. Αλλά και έξω από την Κέρκυρα τα παραδείγματα δεν είναι λίγα. Ο μεγασκουπιδότοπος της Φυλής που πρόσφατα ανέστειλε τη λειτουργία του αφού παρουσίασε ρήγμα στις εγκαταστάσεις του, το περιβαντολογικο έγκλημα του Γραμματικού και άλλα τόσα δείχνουν το εξής απλό συμπέρασμα: Ακόμα και η «ορθή» λειτουργια των ΧΥΤΑ είναι τόσο πολυέξοδη που αποτελεί ζημιογόνο παράγοντα στο καπιταλιστικό ισοζύγιο κόστους-κέρδους. Ας μη γελιόμαστε κανένα όριο κορεσμού δε θα τηρηθεί στους ΧΥΤΑ, κανενα μέτρο ασφάλειας δε θα παρθεί για τους κατοίκους, καμία εργασία για την περιβαντολογική αποκατάσταση των περιοχών δε θα γίνει όταν κορεστούν οι χώροι αυτοί. Οι ίδιες οι διοικητικές έρευνες είχαν προβλέψει πως ήταν ζήτημα χρόνου να ξεσπάσουν κοινωνικές εκρήξεις στον ελλαδικό χώρο όπου θάβεται το 81% των αστικών στερεών αποβλήτων.
…θα πάρουμε τουφέκια και θα φάμε όσους φάμε, και ας πεθάνουμε και εμείς.
Δήλωση λευκιμμιώτισας αγωνίστριας
Η εναντίωση στην κατασκευή ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ στη Λευκίμμη είναι για μας ένας ακόμα κόμπος στο νήμα της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και λεηλασίας που προκαλεί ο σύγχρονος πολιτισμός. Το νήμα που ακούει στο όνομα ανάπτυξη. Και ποιός δε θέλει την ανάπτυξη για τον τόπο του; Στον τόπο της Λευκίμμης ανάπτυξη σημαίνει εντεινόμενη περιβαντολογική καταστροφή, μείωση του ορίου και της ποιότητας ζωής από τον καρκίνο. Το ιδιο όμως σημαίνει και στα υπόλοιπα μέρη όπου το κράτος και το κεφάλαιο εφαρμόζουν τα εγκληματικά τους σχέδια. Το ίδιο αιματοβαμμένη είναι η ανάπτυξη για τη Χαλκιδική και τα Γιάννενα με αφορμή της εξορύξεις χρυσού και υδρογονανθράκων, για τη Νάξο, τη Σαμοθράκη, το Ρέθυμνο και άλλες περιοχές που αποτελούν στοχοθεσία για εγκατάσταση αιολικών πάρκων, τα Τενάγη Φιλίππων που αποτελούν ενεργειακό πέρασμα του υπερεθνικού αγωγού TAP (Trans Adriatic Pipeline) κ.α. Ας μιλήσουνε οι υπεύθυνοι αύριο μεθαύριο για ανάπτυξη και στις οικογένειες των νεκρών από τις πυρκαγιές στην Αθήνα (εκεί όπου χρειάστηκε να συντελεστεί μια περιβαντολογική γενοκτονία για να αποχαρακτηριστούν τα Γεράνια όροι και να προχωρήσει το έργο της εξόρυξης βωξίτη).
Απέναντι λοιπόν στην γενικευμένη επίθεση που βιώνουμε από το κράτος και το κεφάλαιο πρέπει να οξύνουμε τις ανα τόπους κοινωνικές αντιστάσεις συνδέοντας τους κοινωνικούς και ταξικούς αγώνες πάνω σε μια κοινή κατεύθυνση. Γιατί ο εχθρός είναι κοινός. Δεν οφείλουμε σε κανέναν, να βρούμε εμείς τις λύσεις στα αδιέξοδα του καπιταλισμού. Δεν είμαστε εμείς αυτοί που θα απαντήσουν στο ερώτημα τι θα γίνουν τόσα σκουπίδια, από τα υπερκέρδη των ξενοδοχειακών μονάδων και των υπερπολυτελών κρουαζιερόπλοιων; Γιατί το πρόβλημα ειναι συνολικότερο και βρίσκεται μέσα στη δομική λειτουργία του καπιταλισμού. Στην ανεξέλεγκτη υπερκατανάλωση που παράγει τόνους σκουπιδιών από επίπλαστες ανάγκες, στις ενεργειακές υπερανάγκες που θέτει η εκβιομηχάνιση των ζωών μας, στη λεηλασία και την εκμετάλλευση κάθε ίχνους ζωής μέσα στον φυσικό κόσμο για περισσότερο κέρδος.
Αν θέλετε ΧΥΤΑ θα τα ‘χετε-όταν στείλουμε τον καπιταλισμό και τους υπηρέτες του στα σκουπίδια της ιστορίας
Αλληλεγγύη στους αγωνιζόμενους κατοίκους της Λευκίμμης